Jak zaplanować instalowanie alarmu?

Potrzeba poczucia bezpieczeństwa coraz częściej skłania nas do zainstalowania alarmu w domu. Wykonanie takiej instalacji najczęściej powierzamy fachowcom, posiadającym niezbędną wiedzę i doświadczenie. Ze względu na to, że każda instalacja ma charakter indywidualny, dobry profesjonalista przed wykonaniem projektu będzie zbierał informacje dotyczące architektury chronionego domu czy mieszkania (uwzględniając również jego otoczenie), jak też dotyczące przyzwyczajeń i oczekiwań mieszkańców.

Warto przygotować się do takiej rozmowy, dając równocześnie sobie czas na przemyślenie możliwych wyborów. Rozważania należy zacząć od tematów związanych z funkcjami sygnalizacji próby włamania - w związku z czym w kilku zdaniach postaramy się omówić rolę poszczególnych elementów systemu.

Typowy system alarmowy w dużym uproszczeniu składa się z centrali alarmowej (będącej "mózgiem" systemu) wraz z urządzeniami pozwalającymi na sterowaniu pracy centrali (przede wszystkim załączanie i wyłączanie dozoru) - takimi urządzeniami mogą być np. manipulatory (zwane też potocznie szyfratorami). Rolę "oczu i uszu" systemu pełnią czujki alarmowe, których zadaniem jest wykrycie określonych działań (np. próby otwarcia okien lub drzwi, poruszania się w określonym obszarze, tłuczenia szyby). Innym istotnym elementem są sygnalizatory, które powinny poinformować najbliższe otoczenie chronionego obiektu o próbie włamania poprzez sygnalizację akustyczną ("wycie" syreny) i optyczną (błyskanie światłem o dużej jasności). Ostatnim z zasadniczych elementów systemu są urządzenia zdalnego powiadamiania - tzw. komunikatory alarmowe: umożliwiają one zdalne przekazanie informacji o alarmie poprzez linię telefoniczną, sieć GSM czy sieć INTERNET. Dzięki nim istotne informacje przekazane zostaną błyskawicznie do centrum dowodzenia firmy ochrony, bądź bezpośrednio do osób zainteresowanych.

Jedną z podstawowych kwestii którą należy rozważyć są oczekiwania odnośnie systemu: czy jego rolą ma być jedynie zabezpieczenie mienia pod nieobecność domowników, czy może system ma dawać także poczucie bezpieczeństwa osób pozostających w domu? Odpowiedź na to pytanie pozwoli zdecydować o sposobie zabezpieczenia: w pierwszym przypadku prosty system mógłby posiadać jedynie kilka czujek wykrywających ruch w pomieszczeniach; decydując się jednak na wyższy stopień bezpieczeństwa, niezbędnym elementem stanie się tzw. ochrona obwodowa. Celem ochrony obwodowej jest wykrywanie próby przedostania się przez "obwód" strefy chronionej - najczęściej linię okien i drzwi, ale może ona zawierać również część terenu wokół domu. Ważną zaletą ochrony obwodowej jest to, że może ona dozorować nawet wówczas gdy wewnątrz zabezpieczonego obwodu znajdują się domownicy. Tego typu ochronę obwodową zapewnić mogą czujki magnetyczne oraz wibracyjne zainstalowane na oknach i drzwiach, jak również aktywne bariery podczerwieni ACTIVA które można użyć zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domu. System wyposażony jedynie w wewnętrzne czujki ruchu zareaguje dopiero na obecność intruza wewnątrz chronionego obszaru, i dodatkowo nie pozwoli na dozorowanie w czasie kiedy mieszkańcy pozostają w zabezpieczanym domu. Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie aby system wyposażony w ochronę obwodową uzupełnić o wykrywanie ruchu wewnątrz. W ten sposób uzyskujemy maksymalną ochronę, a nowoczesna centrala alarmowa pozwoli w prosty sposób włączyć odpowiedni tryb dozoru w zależności od tego czy wewnątrz pozostają domownicy, czy też nie. Warto również wiedzieć o tym, że system może zostać wyposażony w kilka urządzeń sterujących (np. manipulatorów) - zwłaszcza w przypadku większych mieszkań i domów wygodnie jest mieć dodatkowy manipulator przy sypialni, pozwalający na proste załączenie dozoru w trybie nocnym. Kolejnym istotnym tematem wymagającym przemyślenia jest sposób zdalnego powiadamiania realizowanego przez system alarmowy. Dotyczy to zarówno przekazania informacji do firmy ochroniarskiej (tzw. monitoring) jak i powiadamiania prywatnego (np. komunikatem głosowym przez telefon). Do niedawna najpopularniejszą opcją było wykorzystanie w tym celu zwykłej linii telefonicznej - nawet najprosze centrale alarmowe wyposażone są w podstawowy komunikator działający z tego typu łączem. Obecnie ze względu na silną konkurencję na rynku telekomunikacyjnym, często nie potrzebujemy linii telefonicznej - rolę codzinnej komunikacji przejęły praktycznie całkowicie telefony komórkowe. Za pomocą specjalnych urządzeń (modułów GSM) można wykorzystać ten rodzaj łączności na potrzeby monitoringu i powiadamiania (zarówno głosowego, jak i SMS). Jeszcze inną alternatywą są komunikatory TCP/IP korzystające z sieci Ethernet - ich zaletą jest brak konieczności opłacania dodatkowego abonamentu za przesyłanie informacji w celu realizacji łączności o alarmie.

W przypadku gdy na zainstalowanie alarmu decydujemy się mając mieszkanie w pełni wyremontowane i urządzone, pojawia się dodatkowy dylemat. Wykonanie tradycyjnej instalacji alarmowej wiąże się z poprowadzeniem przewodów do wszystkich elementów systemu - wymagać to będzie prac remontowych (kucie, szpachlowanie, malowanie), lub spowoduje pojawienie się dodatkowej "ozdoby" w postaci listew maskujących prowadzone okablowanie. Problem ten można rozwiązać wybierając system bezprzewodowy, wykorzystujący łączność radiową. Ze względu na zaawansowaną technologię wymaganą do produkcji elementów takiego systemu, koszty elementów składowych będą wyższe od komponentów standardowych. Jednakże biorąc pod uwagę całkowity koszt prac związanych z założeniem instalacji, może się okazać, że rozwiązanie bezprzewodowe w ogólnym rozrachunku będzie tańsze.

Niezależnie od wybranych rozwiązań, warto pamiętać o tym by elementy wybrane do budowy systemu zapewniały najwyższy poziom niezawodności i jakości działania. Ze względu na to że do oceny tych parametrów nierzadko potrzebne są odpowiednio wyposażone laboratoria, dobrze jest polegać na sprawdzonych rozwiązaniach pochodzących od uznanych producentów - w połączeniu z profesjonalnym montażem stanowić to będzie gwarancję skuteczności i wieloletniej, niekłopotliwej eksploatacji. Ze względu na złożoność zagadnień związanych z profesjonalną ochroną naszego domu, warto zaprojektowanie i montaż instalacji powierzyć zaufanemu fachowcowi. Jego wiedza i doświadczenie będą dodatkową gwarancją jakości zabezpieczenia realizowanego przez system alarmowy, a regularne serwisowanie instalacji zapewni skuteczność jej działania wtedy, gdy wystąpi taka konieczność.